Brunei’nin Dış Ticaretinde Yavaşlama: İhracat ve İthalat Rakamları Geriledi

Brunei’nin Mayıs 2025 dış ticaret verileri, ekonomideki yavaşlamanın somut göstergesi oldu. Ülkenin ticaret fazlası, geçtiğimiz yılın aynı dönemindeki 404,5 milyon Brunei Doları’ndan 252,3 milyon Brunei Doları’na geriledi. Bu rakam, Haziran 2023’te yaşanan açık döneminden sonra en düşük ticaret fazlası seviyesine işaret ediyor. Brunei İstatistik Kurumu verilerine göre, ihracat geçen yıla göre yüzde 27,7 azalarak 1 milyar 27,9 milyon Brunei Doları’na düştü. İthalat ise yüzde 23,7 azalışla 775,6 milyon Brunei Doları seviyesinde gerçekleşti.

İhracattaki Daralma ve Öne Çıkan Ürünler

İhracatta yaşanan bu gerilemenin temel nedeni, mineral yakıtlar, kimyasallar ile makina ve ulaşım ekipmanlarının ihracatındaki önemli düşüş oldu. Mineral yakıt ihracatı yüzde 33,8 azalarak sektörde en büyük daralmayı yaşadı. Kimyasal ürünler yüzde 9,9, makina ve ulaşım ekipmanları ise yüzde 5,5 oranında ihracatta küçülme yaşadı. Brunei’nin başlıca ihracat pazarları arasında Çin yüzde 19,4 payla ilk sırada yer aldı. Onu Avustralya, Güney Kore, Tayvan ve Singapur takip etti. Ancak, bu pazarlardaki talepte yaşanan yavaşlama Brunei ihracatını olumsuz etkiledi.

İthalatta Talep Düşüşü ve En Çok Alım Yapılan Ülkeler

İthalat tarafında da benzer bir zayıflama gözlendi. Mineral yakıtlara olan talep yüzde 30,4 oranında düşerken, imal edilen mallar yüzde 13,1 ve makina ile ulaşım ekipmanları yüzde 10,5 azaldı. Brunei’nin ithalatında en büyük payı Malezya aldı; toplam ithalatın yüzde 39,6’sı bu ülkeden sağlandı. Rusya, Çin, Avustralya ve Vietnam da önemli ithalat kaynakları arasında yer aldı. Bu gelişmeler sonucunda, yılın ilk beş ayında Brunei’nin ticaret fazlası 2,49 milyar Brunei Doları’ndan 2,12 milyar Brunei Doları’na geriledi.

Küresel Ticaretin Daralması Brunei Ekonomisini Zorluyor

Brunei gibi küçük ekonomiler, küresel ticaret ortamındaki dalgalanmalardan ciddi şekilde etkileniyor. Son dönemde artan ticaret engelleri, enerji ve ham madde fiyatlarındaki değişkenlik ile üretim zincirlerindeki kırılmalar Brunei’nin dış ticaret performansını olumsuz etkiledi. Brunei Ticaret Bakanlığı ve Ekonomi Uzmanları, ihracattaki daralmanın büyüme hedeflerini zorladığını belirtirken, ekonominin çeşitlendirilmesi ve ticaret ilişkilerinin güçlendirilmesi gerektiğine vurgu yapıyorlar.